اصلاحات ارضی باکو – ایروان؛ آغاز صلح نهایی؟

افشار سلیمانی، سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان طی یادداشتی برای ایلنا به تشریح ابعاد آغاز اصلاحات ارضی ارمنستان و جمهوری آذربایجان پرداخت که به شرح زیر از نظر می‌گذرد:

مسأله تحدید مرزها از قدیم هم وجود داشت و بارها و بارها نخست‌وزیر ارمنستان اعلام کرد که قرار است چهار روستای این کشور را به آذربایجان واگذار کند و که به صورت کلی این پرونده به گذشته برمی‌گردد. در این میان برخی از جریان‌های حاکم بر قره‌باغ به این مسأله اعتراض کردند که به نظرم روس‌ها پشت آن قرار داشتند. همچنین باید متوجه بود که در این راستا هم تحرکات نظامی در داخل خاک گرجستان انجام شد که به عنوان مثال می‌توان به حرکت نیروها از سوی این کشور به خاک ارمنستان اشاره کرد و همچنین طرح خروج صلح‌بانان روسیه از قره‌باغ هم یکی از مسائلی بود که در همین راستا باید مورد نظر قرار گرفته شود.

این در حالیست که ارمنستان هم به نوعی به این سمت رفت که با غرب بیش از گذشته هماهنگ شود و در این بین روسیه هم به دنبال اعمال فشار بر نخست‌وزیر این کشور از داخل و خارج است. این مسائل به نوعی نشان می‌دهد که اوضاع در این راستا در ایروان به سمت دیگر در حال متمایل شدن است. در مرز دو کشور عملیات مین‌روبی و کوبیدن میله‌های مرزی برای مشخص کردن حدود مرزهای دو کشور شروع شده و به نظرم نخست‌وزیر ارمنستان یک گام جسورانه برداشته است. در این میان چهار روستا در منطقه چاووش به آذربایجان داده شده و برداشت من این است که سفر اخیر پاشینیان به اروپا با تمامی این مسائل در ارتباط است؛ چراکه به نظر می‌رسد پاشینیان در خصوص تمامی این موضوعات با کشورهای اروپایی صحبت کرده است.

حتی هشدارهایی از سوی رئیس‌جمهوری آذربایجان مطرح شده و به نوعی باکو به ایروان هشدار داده که در این چارچوب باید نگاه ایروان به روسیه هم باشد و مسکو نباید زیر فشار قرار گرفته یا در این روند نادیده گرفته شود. بر همین اساس معتقدم گام بعدی در این راستا می‌تواند تغییر قانون اساسی ارمنستان باشد. در آخر باید متذکر شد که روند نهایی و امضای توافق صلح میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان را نمی‌توان با تاریخ مشخص کرد اما در این راستا اتفاقات مهمی در حال رخ دادن است که می‌تواند نشان‌دهنده نزدیک بودن صلح میان دو طرف باشد.